szklanenegatywy.pl Audioprzewodnik po "Szlaku bez końca" Galeria zdjęć  west

0W piątek 16 grudnia wraz z klasą II c z Zespołu Szkolno-Przedszkolnego w Zbąszyniu pod opieką pani Doroty Sikucińskiej przenieśliśmy się na polską wieś sprzed dwustu lat. Dzieci musiały bardzo się wysilić, by oczami wyobraźni zobaczyć świat bez prądu, marketów, samochodów czy smartfonów! W ramach projektu „Z Małym Kolbergiem po kraju” bibliotekarki Magdalena Rożek i Anita Rucioch-Gołek zorganizowały zajęcia warsztatowe pod hasłem „Polskie obrzędy i tradycje bożonarodzeniowe”, podczas których w klimat dawnych świąt pomógł wprowadzić również zaproszony zespół folklorystyczny „Pastuszkowi Grocze spod Zbąszynia”. Jest to ludowa grupa wokalno-instrumentalna muzyków i śpiewaków grających na instrumentach ludowych typowych dla Regionu Kozła (kozioł weselny, skrzypce, klarnet Es) i wykonująca kolędy i pastorałki we własnym opracowaniu. Grupa powstała w 2002 roku z inicjatywy Leonarda Śliwy, którego zamiarem było przybliżenie młodym wykonawcom ludowym muzyki i śpiewu pastorałek w sposób podobny do tego, jaki był w okresie ich powstawania. Obecnie grupa liczy około dwudziestu osób, w naszej bibliotece zaprezentowało się 7 wykonawców: Martyna Żurek, Daniel Molenda, Małgorzata Molenda, Łukasz Molenda, Olga Lauba, Bartosz Kluj i Kinga Grychta.

Spotkanie rozpoczęło uroczyste wejście grających muzyków do sali multimedialnej, w której czekali uczniowie. Po prezentacji zespołu zaczęliśmy rozmawiać, jak to „drzewiej” na polskiej wsi bywało. Opowieść rozpoczęła się od wigilijnego poranka, poprzez strojenie choinki, nakrycie stołu, wyczekiwanie pierwszej gwiazdki, wieczerzę wigilijną, przez pasterkę aż po dwa świąteczne dni Bożego Narodzenia. Dzieci dowiedziały się o przesądach, wierzeniach i zwyczajach związanych z tym okresem, a w ramach nauki poprzez zabawę ubrały choinkę w „dawnym stylu”, czyli ozdobiły drzewko jabłkami, piernikami, bibułą, orzechami i suszonymi owocami oraz nakryły stół po „staropolsku”. Był więc zgrzebny obrus, pod którym znalazło się siano, zastawa gliniana i kamionkowa, drewniane łyżki, kwyrle i kopystki, dodatkowy talerz dla wędrowca, a na całym stole mnóstwo ziaren zbóż, kaszy, grochu, soczewicy i maku! Nakryty stół wyglądał imponująco! Na nim zaprezentowane zostały w postaci zdjęć postne potrawy wigilijne: pierogi z grzybami leśnymi, groch z kapustą, gołąbki z kaszą gryczaną, karp, sałatka śledziowa, kompot z suszonych owoców, kutia…

Na tym nie zakończyły się jednak zajęcia. Następnie dla dzieci zaczął się czas kolędowania. Kilkuosobowa grupa została wyposażona w przebranie prawdziwych kolędników: był dziad i baba, Cygan i Cyganka, Żyd, kominiarz, koza, byli muzykanci i pastuszkowie. Z pozdrowieniami i życzeniami na ten nowy rok – powodzenia, dostatku, zdrowia i urodzaju – oraz ze wspólnym śpiewem kolęd z zaproszonymi muzykami ludowymi, zakończyliśmy naszą nietypową lekcję.

„Mały Kolberg” to projekt, który powstał w 2014 roku z inicjatywy Janusza Prusinowskiego, prezesa Forum Muzyki Tradycyjnej i artysty ludowego. Powstał z myślą o wszystkich, którzy poprzez pracę z małymi dziećmi zadbają, by żywa pamięć babć i dziadków przetrwała oraz by zaszczepić chęć poznawania niematerialnego dziedzictwa właśnie wśród małych dzieci. Szczególny nacisk w działaniach związanych z projektem kładziony jest na łączenie pokoleń – na umożliwienie dzieciom spotkań z osobami starszymi, kontynuującymi tradycje lokalne, ale także z młodymi artystami, dla których tradycja jest punktem wyjścia do własnych poszukiwań artystycznych. Dzieci mają poczuć, że dziedzictwo kulturowe to wspaniała przestrzeń, w której można się dobrze bawić i poczuć się jej częścią. Projekt „Mały Kolberg” jest realizowany wspólnie przez Fundację Rozwoju Dzieci im. Jana Amosa Komeńskiego i Forum Muzyki Tradycyjnej. Edycja druga projektu z roku 2016 pod nazwą „Z Małym Kolbergiem po kraju - Wielkopolska i Łódzkie” to cykl szkoleń dla animatorów pracujących z małymi dziećmi, a zadaniem uczestników jest tworzenie własnych projektów edukacyjnych opartych na lokalnych tradycjach.

Od czerwca 2016 roku do tego regionalnego projektu przystąpiła także Biblioteka Publiczna w Zbąszyniu. Bibliotekarki, Magdalena Rożek i Anita Rucioch-Gołek, biorą udział w cyklicznych szkoleniach, na których uczą się, jak wykorzystać dziedzictwo kultury ludowej w pracy z najmłodszymi dziećmi. W Zbąszyniu, mieście należącym do Regionu Kozła, tradycja dziedzictwa kulturowego jest wciąż żywa i dlatego taka instytucja kultury, jak biblioteka, włącza się w działania ją upowszechniające. Dlatego w ofercie biblioteki cyklicznie pojawiają się zajęcia, które pozwalają dzieciom gruntować poczucie przynależności do lokalnej tradycji, dają poczucie własnej wartości, pewności siebie a także rozbudzają naturalną ciekawość poznawczą.

(oprac. Magdalena Rożek)